Agrega Segregasyonu

Agrega Segregasyonu

Agrega segregasyonu, sıcak karışım asfalttan iri agreganın ayrılması sonucu meydana gelen sorundur.

Segregasyon tipleri

1.     Şerit genişliğince çift/tek taraflı

2.     Şerit ortasında boyuna

3.     Boyuna ek yerinde/kenarda

4.     Rastgele segregasyon

Enine Tek ve Çift Taraflı Segregasyon

 Şerit boyunca her iki taraflı veya tek taraflı görülen segrege olmuş noktalardır.

Nedenleri;

1.     Plent silosunda oluşan segregasyonlar,

2.     Asfalt taşıyan araçların uygun yüklenmemesi ve boşaltılmaması,

3.     Serici haznesi boşken sericinin çalıştırılması

Orta Çizgi Segregasyonu

1.     En çok görülen segregasyon tipidir.

2.     Sericinin konveyöründen helozonlarına karışım dökülürken iri malzemenin ayrışması ve bu malzemenin helezon ve vites kutusu altında sürüklenerek serme şeridinin ortasında yoğunlaşması sonucu oluşur.

Ek Yeri/Kenar Segregasyonu

1.     Serme şeridinin kenarlarında oluşur

2.     Genellikle uygun bir hızda serim yapılmadığında iri agregalar helezonlardan şerit kenarlarına doğru yuvarlanır.

Rastgele Segregasyon

1.     Nedeni zor tespit edilen segregasyon tipidir.Birçok faktörün kombinasyonudur.

2.     Genellikle plentte iyi bir karışım hazırlanamadığında meydana gelir.

3.     Diğer işlemler sırasında da oluşabilir.

Karışımla İlgili Segregasyon Nedenleri

1.     Bazı karışımlar diğerlerine göre segrege olmaya daha fazla eğilimlidir.

2.     Maksimum agrega boyutu >25 mm,

3.     Düşük oranda bitüm içeren,

4.     Açık gradasyonlu asfalt karışımları,

5.     Kesikli derecelenmiş SMA tipi karışımlar segregasyona meyilli olduğundan özel itina gerektirirler.

Sıcaklık Değişimine Bağlı Segregasyon

1.     Karışımın taşınması esnasında kamyonun kenarlarında, dipte veya üstünde daha çabuk soğur.

2.     Soğuyan malzeme her zaman sıcak malzemeyle karışmaz ve bu durum serim sırasında segregasyona neden olur.

3.     Sonuçta, yapım sırasında yoğunluk farkları ve homojen olmayan bir yüzey oluşabilir.

Sıcaklık Segregasyonu

1.     Sıcaklık segregasyonu olan lokal noktalar agrega segregasyonu gibi görülür. Ancak deney sonuçları böyle olmadığını gösterir.

2.     Serim sırasında karışımdaki sıcaklık farklılıklarının giderildiği düşünülmesine rağmen termal kamera ve infrared sıcaklık sensörleri ile yapılan incelemede soğumuş karışımların karışmadan aynen yol yüzeyinde kaldığı görülmüştür. Bu noktalar klasik kalite kontrolünde fark edilemeyebilir.

3.     Bu soğuk alanlar genellikle yeterince sıkıştırılamadığından bu kesimlerde hava boşluğu daha yüksek olur, yüzey dokusu daha iridir.Bu alanlar trafiğe ve çevre koşullarına daha hassastır,trafik altında bu noktalarda hızlı sökülmeler ve çatlaklar oluşur.

Sıcaklık Segregasyonunun Önlenmesi için yapılması gerekenler

1.     Serilen karışımın yüzeyinin incelenmesi ve sıcaklık değişimlerinin tespit edilmesi,

2.     Kamyon izolasyonu yapılarak, kamyon kenarlarında ve yüzeyde kabuklaşmanın önlenmesi,

3.     Kısa mesafe taşımanın yapılması,

4.     İyi bir sıkışmanın sağlanması-(Silindirlerin sericiye yakın çalıştırılması)

5.     Segregasyonun önlenmesi

6.     Serici malzemeyi yeterince karıştıramayacağından malzemenin sericiye aktarılmasında malzeme transfer aracı/mekik araçların kullanılması,

7.     25-30 ton kapasitelidir.

8.     MTA’da helezonlarla karışan malzeme serici haznesine bir bantla sürekli aktarılır. Böylece haznenin kanatlarında iri malzeme birikmesi olmaz, kamyon sonu segregasyonu görülmez daha düzgün bir serim yapılır.

9.     Performansa Etkisi

10. Segrege olmuş alanlarda karışımın hava boşluğu oranı ve rutubet hasarlarına karşı hassasiyeti arttığından dolayı, segregasyon üstyapı performansını direkt etkiler.

11. Segrege olmuş yerler sökülmeye karşı çok hassastır

12. Segregasyon çok şiddetli ise trafik altında tabakada tamamen dağılmalar oluşur.

13. Segregasyon, dalgalı yüzey ve zayıf sıkışmaya neden olabilir.